Działania na rzecz zachowania zieleni wysokiej w mieście

Lokalizacja projektu:

Opis:

UZASADNIENIE:
Drzewa poprawiają jakość powietrza, którym oddychamy, pomagają je ochłodzić i odświeżyć. Według obliczeń naukowców, w czasie swego 50-letniego życia drzewo produkuje tlen o wartości ponad 150 tys. PLN. 60-cioletnia sosna produkuje w ciągu doby tyle tlenu ile potrzebują 3 osoby, potrzeba jednak tych 60 lat aby do tego dorosła. Wyrośnięty buk zaspokaja potrzeby 14 osób.

Najbardziej skuteczne są duże i stare drzewa. Przykładowo, 100-letni buk „wytwarza” w ciągu godziny 1200 litrów tlenu. Taką ilość tlenu jest w stanie „wytworzyć” dopiero posadzenie około 2700 młodych drzewek. Kiepsko wychodzimy więc na tym, kiedy wycinamy duże drzewo, nawet gdy posadzimy równocześnie 1000 nowych.

Drzewa i krzewy usuwają też z powietrza dwutlenek węgla. Szacuje się, że jedno duże drzewo (25 m wysokości) usuwa w ciągu dnia z otoczenia tyle samo dwutlenku węgla, ile emitują domy jednorodzinne.

Liście zatrzymują kurz (pyły) oraz pomagają usuwać z atmosfery toksyczne substancje, pochłaniają nieprzyjemne odory, zastępując je przyjemniejszymi, naturalnymi zapachami. Zatrzymują i usuwają z otoczenia szereg składników tworzących w miastach smog, takich jak: ozon, tlenek węgla, tlenki azotu, amoniak i pewne ilości dwutlenku siarki. Przy tym, wielkie drzewa usuwają 60-70 razy więcej zanieczyszczeń niż drzewa małe, a drzewa liściaste radzą sobie z nimi lepiej niż iglaste.
Drzewa pomagają wyrównywać tzw. „wyspy ciepła” będące skutkiem nadmiaru szkła i betonu. Rozwinięte drzewa mogą latem doprowadzić temperaturę otoczenia do wartości nawet o 11 stopni niższych w porównaniu do terenów bez drzew. Obniżając zewnętrzną temperaturę, drzewa obniżają tym samym koszty ochładzania powietrza w pomieszczeniach. Dorosłe drzewo w lecie równoważy pracę pięciu dużych klimatyzatorów, pracujących 20 godz. na dobę i obniżających temperaturę otoczenia o 3-7°C.

Drzewa chronią nasze zasoby wodne, zatrzymując wodę i wilgoć w glebie. Ich korzenie ułatwiają powolne przesiąkanie deszczówki do gruntu oczyszczając ją i odciążając kanalizację burzową. Wydajemy dzięki temu na oczyszczenie wody i kanalizację burzową mniej pieniędzy. Według badań 100 dojrzałych drzew zatrzymuje rocznie około 450 tys. litrów wody opadowej.

Drzewa i krzewy wytwarzają też substancje bakteriobójcze – fitocydy. Sosna, brzoza, jałowiec wytwarzają wokół siebie sferę 3-5 m wolną od bakterii. Dla porównania, w lesie jest dzięki temu 46-70 razy mniej organizmów chorobotwórczych niż w powietrzu miejskim.

Podsumowując wszystkie ww. informacje, powinniśmy jako mieszkańcy oraz jako miasto dążyć do zachowania jak największej ilości zieleni wysokiej i dojrzałej w obrębie miasta – nie tylko na jego obrzeżach. Stąd projekt „kliniki dla drzew” kładący nacisk na monitorowanie stanu zieleni w mieście, a także mający pozwolić na uratowanie jak największej liczby dojrzałych drzew przed wycinką.

ODBIORCY: Mieszkańcy miasta – zysk w postaci niższej temperatury, lepszej retencji, zacienienia, czystego i zdrowego powietrza.
ZASIĘG: Ogólnomiejski – nadzór i leczenie drzew rosnących na terenie miasta

ISTOTA PROPOZYCJI:
Zachowanie istniejącej zieleni wysokiej (dojrzałych i starszych drzew) i wsparcie rosnącej zieleni w celu osiągnięcia dojrzałości – poprzez wspólne działania Gdyńskiego Centrum Kontaktu (akcja Policzmy Drzewa – inwentaryzacja zieleni miejskiej), Zarządu Dróg i Zieleni i Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych (leczenie i dalszy nadzór wyleczonej zieleni wysokiej) oraz mieszkańców Gdyni (identyfikacja drzewostanu miejskiego, raportowanie chorych drzew, monitorowanie realizacji leczenia – czyli nadzór obywatelski).

Monitorowanie stanu zdrowia drzew oraz ich leczenie
● Rozbudowanie aplikacji mobilnej GCK/Gdynia.pl o możliwość dodawania nowego typu zgłoszeń w kategorii Zieleń pt. Zgłoś uszkodzone/chore drzewo – reszta działania aplikacji bez zmian – możliwość oznaczenia punktu na mapie, dodania opisu i dodania zdjęć dokumentujących problem.

● Zgłoszenia po przesłaniu przez mieszkańca są przypisywane do Zarządu Dróg i Zieleni (działki miejskie) lub Zarządu Budynków i Lokali Komunalnych (działki gminne osiedlowe), które weryfikując czy lokalizacja znajduje się na działce miejskiej, a następnie zlecają diagnostykę i po pozytywnej weryfikacji możliwości leczenia drzewa (działka miejska, konsultacja ze specjalistą), przeznaczają na leczenie środki z puli projektu i nadzorują proces leczenia.

● Diagnostyka opiera się na weryfikacji wizualnej:
o ocena witalności drzewa, czy jest w fazie intensywnego wzrostu, zamiera, czy obumiera
o ocena uszkodzeń mechanicznych pnia, korony, korzeni, a także prawidłowość budowy, jego pokrój, symetrię korony oraz stopień wychylenia od pionu
o oceniany jest stan fitosanitarny: obecność chlorozy i nekrozy liści, chorób liści, przerzedzenia liści
o weryfikacja pod kątem owocników grzybów oraz pasożytów
o ocena systemu korzeniowego, np. czy korzenie są przycięte, czy gleba jest poruszona i drzewo może się wywrócić
o ocena pod kątem zminimalizowania zagrożenia przez przeprowadzenie zabiegów pielęgnacyjnych np. w celu przywrócenia statyki drzewa
o weryfikacja siedliska drzewa – w jakiej odległości rośnie od budynków, jezdni i chodnika, od instalacji podziemnych, czy widoczna jest zmiana poziomu gruntu, czy teren jest zalewany, a grunt luźny – np. piaszczysty lub zwięzły
o ustalenie czy drzewo rośnie w miejscu, gdzie jego możliwy tzw. wywrot, złamanie pnia, czy wyłamanie konarów z korony stwarza zagrożenie dla ludzi i mienia
o ocena, czy drzewo jest wyeksponowane na uderzenia wiatru
o wzięcie pod uwagę typowych dla poszczególnych gatunków cech np. kruchości drewna

● Ostateczna decyzja o leczeniu (po konsultacji ze specjalistą – koszty leczenia, szanse na wyleczenie itp.) oraz podjętych środkach (profilaktyki/leczenia/zabezpieczenia zgłoszonej przez mieszkańców zieleni) należy do ZDiZ/ZBLiK

● Osoba zgłaszająca ma wgląd w realizację zgłoszenia (zgodnie z obecną procedurą realizacji zgłoszeń w aplikacji GCK/Gdynia.pl – informacje na temat przyjęcia zgłoszenia, przypisania do wydziału, informacje na temat dalszych działań)

Akcja Policzmy Drzewa

Rozbudowanie aplikacji mobilnej GCK/Gdynia.pl o nowy modułu Policz Drzewa – możliwość weryfikacji (siatka terenów miejskich wwbudowana w aktualizację aplikacji) i oznaczenia punktu na mapie, dodania opisu i dodania zdjęć dokumentujących drzewa.

Zgłoszenia po przesłaniu przez mieszkańca są przypisywane do bazy drzew miejskich utworzonej z wpisów mieszkańców – po weryfikacji pomogą opracować szczegółową warstwę zieleni miejskiej na ortomapie Gdyni. Informacje na temat skatalogowanych drzew ułatwią w przyszłości także identyfikację chorych drzew w części dotyczącej monitoringu i leczenia drzew

Na koniec okresu rocznego programu GCK przy współpracy z ZDiZ i ZBLiK przedstawi (BIP/portal gdynia.pl) mieszkańcom raport z realizacji części dotyczącej tworzenia mapy zieleni miejskiej na podstawie inwentaryzacji zieleni przez mieszkańców za pomocą aplikacji miejskiej, a także monitorowania i leczenia drzew w mieście oraz raport na temat ewentualnych uratowanych przez leczenie drzew.

Ze względu na ważny interes społeczny miasta i mieszkańców zawarty w projekcie, proponujemy przeznaczenie na jego realizację 650 000 PLN (sześćset pięćdziesiąt tysięcy złotych). Większość kwoty zostanie przeznaczona na pulę do dyspozycji WOM/ZDiZ/ZBLiK w celu realizacji nowych nasadzeń oraz leczenia dojrzałych i dużych drzew na terenie miasta, których zachowanie jest kluczowe dla przyszłości mieszkańców (mniejsze wydatki w budżecie miasta na remonty, mniejsze koszty leczenia chorób płuc, udarów itp. u mieszkańców Gdyni).

Szacunkowa łączna wartość projektu